ΟΧΥΡΟ ΛΙΣΣΕ
Οχυρό Λίσσε
Ήμουν 18 χρόνων, ένα παιδί σχεδόν αμούστακο, αγρότης στα χωράφια του πατέρα μου. Στην περιοχή κάτω Νευροκοπίου, στον Νόμο Δράμας. Και ξαφνικά έγινα στρατιώτης! Οπλίτης όπως έλεγαν εκείνη την εποχή. Έκανα μια γρήγορη εκπαίδευση και μαζί με άλλους 457 και 12 Αξιωματικούς εντάχτηκα στο Οχυρό Λίσσε, στην περιοχή μου, περιμένοντας οδηγίες.
Ήταν στην Γραμμή του Μεταξά, ένα από τα κυριότερα Οχυρά που έπαιξαν μεγάλο ρόλο. Όταν πρωτομπήκα μέσα, ήταν απίστευτο αυτό που είδα. Δεν μπορούσα να φανταστώ πως οι άνθρωποι μπορούσαν να κατασκευάσουν τέτοια έργα. Οι υπόγειες διαβάσεις που επικοινωνούσαν μεταξύ τους, τα υλικά που μεταφερθήκαν και όλα τα πολεμοφόδια μας.
Πολεμήσαμε γενναία, Βούλγαρους και Γερμανούς, και δεν καταλήφθηκε το Οχυρό μας. Ήταν κάτι τρομερό! Ο καθένας πολεμούσε για τον σκοπό του, άγρια και με μανία, ώσπου στις 10 Απριλίου 1941 παραδόθηκε το Λίσσε μετά την κατάκτηση της Θεσσαλονίκης.
Μετά τη μάχη οι Γερμανοί μάθαμε ότι έδωσαν τιμές ηρώων στους στρατιώτες των Οχυρών κατά την παράδοση τους. Τους έκανε μεγάλη εντύπωση η κατασκευή τους. Γι αυτό θέλησαν να μάθουν τα μυστικά των Οχυρών, πώς φτιάχτηκαν, πώς επικοινωνούσαν κ.τ.λ. Μάλιστα, υπήρχε κι ένας φωτογράφος που έβγαζε πολλές φωτογραφίες. Ευτυχώς, είχαμε μόνο έναν νεκρό, όπως είπε ο Διοικητής Γεώργιος Δετοράκης στον Γερμανό αξιωματικό.
Έπειτα από κάποια χρόνια η ζωή τα φέρνει διαφορετικά και ήρθα μετανάστης στη Γερμανία. Ήρθα να εργαστώ σε μια χώρα που κάποτε πολέμησα, αντιστάθηκα. Δεν ήθελα να έρθω ως ανθρακωρύχος! Δύσκολη δουλειά, χωρίς να γνωρίζω τη γλώσσα, χωρίς συγγενείς, χωρίς φίλους. Φοβόμουν πολύ, αλλά η ανάγκη σε κάνει να κάνεις πολλά πράγματα. Ευτυχώς ο επιστάτης μου, ο Hans, με βοήθησε πολύ. Λιγομίλητος, παράξενος άνθρωπος με μια ουλή από το αριστερό αυτί μέχρι το πιγούνι. Όταν τον ρώτησα από τι έγινε αυτή η ουλή, μού είπε πως δεν χρειάζεται να ξέρω πολλά πράγματα, παρά μόνο να κάνω σωστά την δουλειά. Σιγά-σιγά αρχίσαμε να γνωριζόμαστε καλύτερα, και μου αφηγήθηκε μια ιστορία από την Ελλάδα και το Οχυρό Λίσσε. Πάγωσα! Πολέμησε εκεί που είχα πολεμήσει κι εγώ, εκεί που έζησα τα χειρότερα χρόνια μου. Ώσπου μια μέρα έφερε μια φωτογραφία που είχε βρει μετά από χρόνια σε μια προσωπική έκθεση ενός γερμανού φωτογράφου. Μετά την παράδοση του Οχυρού έβγαλαν φωτογραφία από έξω οι ανώτεροι της αποστολής μαζί με όσους παραδοθήκαν. Ήμουν κι εγώ στην αριστερή γωνία! Με τα ρούχα μου, τον οπλισμό μου μαζί με τους οπλίτες του Οχυρού. Το μόνο που θυμόμουν ήταν τα παγωμένα πρόσωπά τους, τα φοβισμένα των δικών μας και την παράδοση μετά τη μάχη. Έκανα μια εβδομάδα να του μιλήσω ευγενικά κι αληθινά. Δεν ήξερα τι να του πω!
Του ξαναζήτησα να δω την φωτογραφία! Και του τα είπα όλα! Έπεσε από τα σύννεφα. Μετά από 5 μήνες τον κάλεσα στο καφενείο να πιει μια μπύρα μαζί μας! Να γιορτάσουμε που ζούμε και να μην ξεχνάμε! Τι παιχνίδια παίζει η ζωή κάποιες φορές... Εγώ εργάτης εδώ! Μαζί με τον Γερμανό από τη μάχη και το παραδομένο Οχυρό Λίσσε!
Η ζωή είναι απίστευτη, κι αυτή αλλά και τα παιχνίδια της!
Σταματία Παντσελή, μαθήτρια Β΄ Γυμνασίου